بردوفیکس یکی از قارچکُشهای مؤثر در صنعت کشاورزی است که بهعنوان یک ترکیب محافظتی برای جلوگیری از بیماریهای قارچی در گیاهان مختلف مورد استفاده قرار میگیرد. این ماده با ترکیب سولفات مس و آهک تهیه میشود و با ایجاد یک لایه محافظ بر روی سطح گیاه از نفوذ و گسترش قارچها جلوگیری میکند؛ اما برای دریافت بهترین نتیجه از سمپاشی مزارع با این قارچکُش، رعایت بهترین زمان مصرف بردوفیکس نقشی حیاتی دارد؛ چون استفاده بهموقع از این قارچکُش میتواند به کاهش شدید خسارات ناشی از بیماریهای قارچی کمک کند. بهطور معمول، بردوفیکس در دورههای زمانی خاصی از سال که شرایط برای رشد قارچها مساعد است مورد استفاده قرار میگیرد. استفاده در اواخر زمستان و اوایل بهار بهعنوان یک اقدام پیشگیرانه، و همچنین در طول فصل رشد گیاهان بهمنظور کنترل فعال بیماریها از جمله زمانهای مناسب برای مصرف این ماده است. اکنون به بررسی دقیق استفاده از بردوفیکس بر روی درختان مختلف و تأثیرات آن بر سلامت گیاهان خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید.
بردوفیکس چیست؟
مخلوط بوردو که در ایران بهعنوان بردوفیکس شناخته میشود، یک قارچکُش کمپلکس سولفات مس و آهک است که علاوهبر خاصیت قارچکُشی، خاصیت باکتریکُشی نیز دارد. حلالیت بردوفیکس در آب کم است و فرار نیست. در سیستمهای خاکی پایدار نیست؛ اما میتواند در آب پایدار باشد. بردوفیکس برای بیشنر جانوران و گیاهان کمی سمی است. سمیت خوراکی آن در پستانداران کم است؛ اما میتواند در صورت تماس مستقیم با چشم، آن را تحریک کند.
خواص فیزیکی و شیمیایی سم بردوفیکس
پیشاز اینکه زمان مصرف بردوفیکس را بررسی کنیم، بهتر است کمی بیشتر با خواص و ویژگیهای این ماده آشنا شویم:
نمونه آفات کنترلشده با بردوفیکس | سفیدک کرکی (Downy mildew)، مرگ گیاه از شدت پوسیدگی بهدلیل رطوبت (Damping-off)، سفیدک گردی (Powdery mildew): آتش آفت (fire blight)، پیچخوردگی برگ (Leaf curl)، لکه سیاه (Blackspot) |
نمونه کاربردها | انگور، میوهها شامل سیب، گلابی، زیتون، هلو، شلیل، گردو، گیاهان زینتی از جمله گل رز، موقعیتهای غیرکشاورزی شامل باغها و محوطههای خانگی |
اثربخشی و فعالیت | در آزمایشات نشان داده شده است که محصولات مبتنی بر مس مثل بردوفیکس در برابر بسیاری از پاتوژنهای قارچی مؤثر هستند. |
زمان عرضه | سال 1885 در فرانسه |
کشورهایی که بیشترین استفاده را از این ماده میبرند | فرانسه، آلمان، مراکش، ایران |
فرمول شیمیایی | Ca₃Cu₄H₆O₂₂S₄ H₂O |
دستهبندی ماده | ترکیبهای غیرآلی، نیمه مصنوعی، مخلوط |
حداقل خلوص ماده فعال | بیشاز 257 گرم از مقدار مس کل در هر کیلوگرم |
حالت اثربخشی | تماسی و محافظتی |
جرم مولکولی | 860.5 |
نام IUPAC (آیوپاک) | مخلوط، با یا بدون عوامل تثبیتکننده، هیدروکسید کلسیم و سولفات مس (II) |
حالت فیزیکی | پودر ریز سبز و آبی که مخلوطی از مواد معدنی طبیعی است |
حلالیت در آب در دمای 20 درجه سانتیگراد (mg l-1) | 2.2 |
حلالیت در حلالهای آلی در دمای 20 درجه سانتیگراد (mg l-1) | 8.8 تا 9.8 |
دمای ذوب | 400 درجه سانتیگراد |
سمیت برای حیواناتی بهجز آفاتِ هدف | بری پستانداران کم، برای پرندگان متوسط |
موارد مصرف بردوفیکس
در جدول زیر، موارد مصرف مخلوط بوردو (بردوفیکس) بههمراه جزئیات آن ارائه شده است:
مورد مصرف گیاهان مورد هدف زمان مصرف نحوه اثرگذاری ملاحظات و نکات مهم |
پیشگیری از سفیدک کرکی و گردی انگور، خیار، خربزه پیشاز جوانهزنی و در طول فصل رشد ایجاد لایه محافظ و جلوگیری از نفوذ قارچها مصرف در هوای خشک و آفتابی بهترین نتیجه را میدهد |
کنترل لکه سیاه رز، سیب، گلابی بهار و اوایل تابستان جلوگیری از گسترش قارچهای مولد لکه سیاه استفاده منظم در فواصل زمانی مناسب |
پیشگیری از آنتراکنوز مرکبات، توتفرنگی اوایل بهار و تابستان کنترل قارچهای مولد آنتراکنوز و جلوگیری از گسترش بیماری رعایت دوز مصرفی و استفاده در شرایط مناسب |
کنترل پوسیدگی قهوهای هلو، زردآلو، گیلاس پیشاز گلدهی و در طول فصل رشد کاهش جمعیت قارچها و جلوگیری از گسترش پوسیدگی پرهیز از مصرف در هوای مرطوب و بارانی |
پیشگیری از زنگ زدگی گندم، جو، حبوبات پیشاز بروز اولین علائم زنگ زدگی جلوگیری از تشکیل و گسترش قارچهای مولد زنگ زدگی مصرف در هوای خشک و کنترل رطوبت گیاهان |
کنترل لکههای برگ گوجهفرنگی، سیبزمینی در طول فصل رشد کاهش شدت لکهها و جلوگیری از گسترش بیماری استفاده منظم و پایش مداوم گیاهان |
در ادامه جزئیات بیشتر در مورد نحوه و زمان مصرف بردوفیکس را مشاهده میکنید:
- پیشگیری از سفیدک کرکی و گردی: مخلوط بوردو با ایجاد یک لایه محافظ بر روی برگها و شاخههای گیاهان از نفوذ قارچهای مولد سفیدک کرکی و گردی جلوگیری میکند. این قارچکُش معمولاً پیشاز جوانهزنی و در فواصل منظم در طول فصل رشد استفاده میشود.
- کنترل لکه سیاه: مخلوط بوردو با جلوگیری از گسترش قارچهای مولد لکه سیاه بر روی گیاهان حساس مانند گل رز و سیب به حفظ سلامت و زیبایی این گیاهان کمک میکند.
- پیشگیری از آنتراکنوز: با استفاده منظم از مخلوط بوردو در اوایل بهار و تابستان، میتوان از بروز بیماری آنتراکنوز در گیاهان مختلفی مانند مرکبات و توتفرنگی جلوگیری کرد.
- کنترل پوسیدگی قهوهای: این مخلوط به کاهش جمعیت قارچهای مولد پوسیدگی قهوهای در میوههای هستهدار کمک میکند و باید در زمانهای خاصی مانند پیشاز گلدهی مصرف شود.
- پیشگیری از زنگزدگی: با استفاده پیشگیرانه از مخلوط بوردو در گیاهان حساس به زنگزدگی مانند گندم و جو، میتوان از بروز و گسترش این بیماری جلوگیری کرد.
- کنترل لکههای برگ: مخلوط بوردو با کاهش شدت لکههای برگ در گیاهان حساس مانند گوجهفرنگی و سیبزمینی، به حفظ سلامت و بهرهوری این گیاهان کمک میکند.
رعایت زمان مصرف بردوفیکس به همراه استفاده منظم و پایش دقیق گیاهان میتواند به بهبود کارایی این مخلوط در کنترل بیماریهای قارچی کمک کند. همچنین، رعایت شرایط محیطی مناسب در زمان مصرف این قارچکُش از اهمیت بالایی برخوردار است.
بیشتر بخوانید: بردوفیکس و روغن ولک
زمان مصرف سم بردوفیکس برای گیاهان
معمولاً در سمپاشی درختان با بردوفیکس از سمپاشیهای دورهای چهارگانه استفاده میشود که جزئیات این دورهها عبارتند از:
- سمپاشی اول در پاییز پساز ریزش بیشتر برگهای درختان با بردوفیکس با غلظت ده در هزار؛
- سمپاشی انتهای زمستان، پیشاز جوانهزدن درختان با بردوفیکس با غلظت ده در هزار؛
- سمپاشی بهاری، پساز فروریختن گلبرگها و شکوفههای درختان با بردوفیکس با غلظت پنج در هزار؛
- سمپاشی آخر پساز تشکیل میوه با بردوفیکس با غلظت پنج در هزار.
بهطور کلی میتوان این سمپاشی چهارگانه را برای جلوگیری از انواع عفونتهای قارچی برای انواع درختان میوه دانهدار، درختان میوه هستهدار، مرکبات، پسته، گردو، انگور، کیوی، خرما، زیتون، گوجه فرنگی، سیب زمینی، بادمجان، فلفل، خیار، کدو، پیاز، کاهو، کلم، توت فرنگی، حبوبات، برنج، غلات (گندم، جو و …) و گیاهان زینتی اعمال کرد. زمان مصرف سم بردوفیکس برای گیاهان مختلف مانند پسته، گردو، انگور، سیب و سایر گیاهان به دقت و براساس نیازهای خاص هر گیاه و مرحله رشد آن تنظیم میشود. در ادامه به توضیح زمانهای مناسب مصرف بردوفیکس برای برخی از این گیاهان پرداخته میشود:
1. زمان مصرف بردوفیکس برای پسته
بهترین زمان استفاده از بردوفیکس برای پسته، رعایت همان سمپاشی دورهای چهارگانه است. بااینحال علاوهبر سمپاشیهای دورهای چهارگانه، اگر اثراتی از بیماری قارچی مشاهده شد، باید بافت آلوده را تا رسیدن به بافت سالم گیاه بتراشید و سپس محل موردنظر را با بردوفیکس رقیقنشده، رنگ کنید. همچنین بهتر است درخت را با بردوفیکس 10 در هزار آبیاری کنید. این فرمول برای تمامی درختان میوه که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت هم رعایت میشود؛ یعنی اگر پساز سمپاشیهای دورهای اثری از بیماری دیدید، بهتر است ساقه درختان را با بردوفیکس رقیقنشده رنگ کنید و سپس محلول بردوفیکس را به آب درختان اضافه کنید.
2. زمان مصرف بردوفیکس برای گردو
علاوهبر سمپاشیهای دورهای چهارگانه، پساز تشکیل میوه نیز سمپاشی در سه نوبت به فاصله ١۵ روز تکرار شود.
3. زمان مصرف بردوفیکس برای سیب
- پساز ریزش 70 درصد برگها در پاییز: 10 در هزار؛
- پیشاز تورم جوانهها: 10 در هزار؛
- هنگام بازشدن جوانهها و نمایانشدن نوک برگها: 5 در هزار؛
- پیشاز بازشدن شکوفهها: 5 در هزار؛
- پساز ریزش 70 درصد گلبرگها: 5 در هزار؛
- هنگام تشکیل میوه: 5 در هزار؛
- این فرمول برای سایر درختان میوه دانهدار هم استفاده میشود.
4. زمان مصرف بردوفیکس برای درختان میوه هستهدار (زردآلو، گیلاس، آلو، هلو)
- پساز ریزش 70 درصد برگها در پاییز: 10 در هزار؛
- پیشاز تورم جوانهها: 10 در هزار؛
- پساز ریزش گلبرگها: 5 در هزار؛
- در صورت آلودگی: تکرار سمپاشی در دو نوبت با فواصل 10 روزه.
5. زمان مصرف بردوفیکس برای مرکبات
- پساز برداشت محصول: 10 در هزار؛
- پساز هرس در زمستان: 10 در هزار؛
- هنگام تشکیل میوه: 10 در هزار.
6. زمان مصرف بردوفیکس برای کیوی
- پساز ریزش 70 درصد برگها در پاییز: 10 در هزار؛
- پیشاز تورم جوانهها: 10 در هزار؛
- هنگام بازشدن جوانهها: 5 در هزار؛
- پساز ریزش 70 درصد گلبرگها: 5 در هزار؛
- در صورت آلودگی: تراشیدن بافت آلوده و رنگکردن محل با بردوفیکس رقیقنشده.
7. زمان مصرف بردوفیکس برای خرما
- پساز هرس: 10 در هزار؛
- زمان ظهور برگهای جدید: 5 تا 6 در هزار؛
- پیشاز برداشت: 3 در هزار.
8. زمان مصرف بردوفیکس برای زیتون
- پساز برداشت: 10 در هزار؛
- زمان ظهور برگهای جدید: 5 تا 6 در هزار؛
- پیشاز برداشت: 3 در هزار.
9. زمان مصرف بردوفیکس برای سبزیجات (گوجهفرنگی، سیبزمینی، بادمجان، فلفل، خیار، کدو، پیاز، کاهو، کلم)
- پساز نشاکاری: 5 تا 10 در هزار؛
- فواصل 10-12 روزه: 5 در هزار.
10. زمان مصرف بردوفیکس برای توتفرنگی
- پساز کاشت: 5 تا 10 در هزار؛
- فواصل 10-12 روزه: 5 در هزار.
11. زمان مصرف بردوفیکس برای انگور
- پساز ریزش 70 درصد برگها در پاییز: 10 در هزار؛
- پیشاز تورم جوانهها: 10 در هزار؛
- هنگام بازشدن جوانهها: 5 در هزار؛
- پساز ریزش 70 درصد گلبرگها: 5 در هزار؛
- در صورت آلودگی: تراشیدن بافت آلوده و رنگکردن محل با بردوفیکس رقیقنشده.
12. زمان مصرف بردوفیکس برای حبوبات
- پساز سبزشدن: 5 تا 10 در هزار؛
- فواصل 10-12 روزه: 5 در هزار.
13. زمان مصرف بردوفیکس برای برنج
- پساز نشاکاری: 5 تا 10 در هزار؛
- فواصل 10-12 روزه: 5 در هزار.
14. زمان مصرف بردوفیکس برای غلات (گندم، جو و …)
- پساز سبز شدن: 5 تا 10 در هزار؛
- فواصل 10-12 روزه: 5 در هزار.
15. زمان مصرف بردوفیکس برای گیاهان زینتی
- پساز ظهور برگهای جدید: 5 تا 10 در هزار؛
- فواصل 10-12 روزه: 5 در هزار.
بیشتر بخوانید: نحوه استفاده از قارچ کش بردوفیکس
نکاتی که هنگام استفاده از قارچکُش بردوفیکس باید رعایت کنیم
- استفاده از بردوفیکس باید در زمانهای مشخصی مانند پاییز پساز ریزش برگها، پیشاز تورم جوانهها و پساز ریزش گلبرگها انجام شود.
- رعایت دقیق نسبتهای توصیهشده (مانند 10 در هزار یا 5 در هزار) ضروری است.
- در صورت نیاز به تکرار، فاصلههای زمانی بین سمپاشیها را رعایت کنید.
- همه قسمتهای گیاه بهطور کامل با محلول پوشانده شوند.
- سمپاشی در روزهای بدون باد و بدون باران انجام شود.
- از استفاده از مخلوط بوردو در طول دوره گلدهی خودداری کنید؛ زیرا میتواند بر گرده افشانی تأثیر منفی بگذارد و برای زنبورها مضر باشد.
- استفاده بیشازحد از بردوفیکس میتواند منجر به تجمع مس در گیاهان و خاک شود؛ بنابراین سعی کنید بیشاز چند بار در سال از آن استفاده نکنید و همیشه دستورالعملهای برچسب روی محصولی را که میخرید، دنبال کنید.
- اگر در کشاورزی ارگانیک مشغول به کار هستید، از خدمات مشاوره کشاورزی محلی یا سازمانهای صدور گواهینامه ارگانیک مشاوره تخصصی بگیرید.
محصولات شیمیایی صنعتی آپادانا پارسه زنجان در محافظت از گیاهان
شرکت آپادانا پارسه زنجان در زمینه تولید و عرضه محصولات شیمیایی بر پایه مس برای محافظت از گیاهان فعالیت میکند. این شرکت محصولاتی مانند سولفات مس صنعتی را که برای تولید بردوفیکس بهکار میروند، تولید میکند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره قیمت سولفات مس میتوانید به وبسایت رسمی آپادانا پارسه زنجان مراجعه کنید. همچنین، شما میتوانید از طریق راههای ارتباطی ما که در پایین همین صفحه موجود هستند، برای خرید سولفات مس با متخصصان ما تماس حاصل کنید و بهصورت رایگان مشاوره تخصصی بگیرید.
مخلوط بوردو ابزاری ارزشمند برای کشاورزان و باغداران در مبارزه با بیماریهای قارچی و باکتریایی در گیاهان است و هنگامی که عاقلانه استفاده شود، میتواند بهطور مؤثر از محصولات و گیاهان زینتی محافظت کند و تلفات بالقوه محصول را کاهش دهد. بااینحال، بسیار مهم است که بهترین زمان مصرف بردوفیکس برای گیاهان مختلف را بدانید و برای حفظ تعادل سالم در محیطزیست، بهطور مسئولانه و محدود از آن استفاده کنید.
بهترین زمان مصرف بردوفیکس در درختان میوه دانهدار چیست؟
بهترین زمان برای استفاده از بردوفیکس در درختان میوه دانهدار (مانند سیب، گلابی و به) شامل چند مرحله است: پساز ریزش 70 درصد برگها در پاییز (10 در هزار)، پیشاز تورم جوانهها در زمستان (10 در هزار)، هنگام بازشدن جوانهها در بهار (5 در هزار) و پساز ریزش 70 درصد گلبرگها (5 در هزار). این زمانها به کنترل بیماریهای قارچی و حفظ سلامت درختان کمک میکنند.
چگونه میتوان زمان مناسب استفاده از بردوفیکس در مرکبات را تعیین کرد؟
برای مرکبات، زمان مصرف بردوفیکس به مراحل مختلف رشد بستگی دارد: پساز برداشت محصول در پاییز (10 در هزار)، پساز هرس در زمستان (10 در هزار) و هنگام تشکیل میوه در بهار (10 در هزار). این دورهها به کنترل بیماریهای قارچی و حفظ سلامت درخت کمک میکنند. رعایت دقیق این زمانها و دوز مصرفی برای اثرگذاری بهتر و جلوگیری از آسیب به گیاه ضروری است.